رفع بوی سوختگی غذا؛ ترفندهای طلایی

کاملاً درک میکنم چه لحظه پراسترسی است! مهمانها در راهاند یا اعضای خانواده منتظر شام هستند و ناگهان بوی سوختگی غذا تمام فضا را پر میکند؛ اما نگران نباشید، هنوز هم راههایی برای نجات غذا و زحمات شما وجود دارد. در این مطلب، ترفندهای مؤثری را برای رفع بوی سوختگی از انواع غذاها با هم مرور میکنیم و در کنار آن، نیمنگاهی هم به اهمیت انتخاب ظروف پختوپز مناسب خواهیم داشت تا دیگر کمتر با این مشکل مواجه شوید.
رفع بوی سوختگی از برنج
برنج سوخته یکی از رایجترین اتفاقات ناخوشایند در آشپزی است. بلافاصله پس از برداشتن برنج از روی حرارت و انتقال قسمتهای سالم به قابلمهای دیگر (حتی از ورود برنجهای نیمه سوخته هم جلوگیری فرمایید)، چند تکه نان را روی سطح برنج قرار دهید و درب قابلمه را برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بگذارید. نان بوی سوختگی را به خود جذب میکند.
به عنوان موردی دیگر میتوانید یک پیاز را پوست کنده، به دو یا چهار قسمت تقسیم کنید و لابهلای برنج در قابلمه جدید قرار دهید. درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند. پیاز نیز خاصیت جذب بو دارد. در انتها باید پیازها را خارج نمایید تا روی طعم و بوی غذا تأثیر زیادی نگذارد.
پس از انجام هر یک از این روشها، برنج را به آرامی هوادهی کنید و اگر امکان دارد، قبل از سرو، کمی زعفران، کره محلی یا روغن کرمانشاهی داغ شده به آن اضافه کنید تا عطر بهتری بگیرد.
رفع بوی سوختگی از خورشت
سوختن خورشت میتواند بسیار ناراحتکننده باشد، اما هنوز امیدی هست. اولین و مهمترین قدم، انتقال سریع خورشت سالم به یک قابلمه تمیز دیگر است. در نظر داشته باشید که به هیچ عنوان ته قابلمه قبلی را نتراشید.
از طرفی میتوانید یک سیبزمینی بزرگ یا دو هویج متوسط را پوست کنده و به قطعات درشت خرد کنید و داخل خورشت (در قابلمه جدید) بیندازید. اجازه دهید خورشت برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با حرارت ملایم بجوشد. سیبزمینی و هویج بوی سوختگی را به خود جذب میکنند؛ سپس آنها را از خورشت خارج کنید.
یک پیاز درشت را پوست کنده و به صورت کامل یا دو نیم شده داخل خورشت بیندازید و اجازه دهید همراه با خورشت بجوشد. پیاز نیز در جذب بوی سوختگی مؤثر است. به یاد داشته باشید که قبل از سرو غذا، پیاز را خارج کنید.
به عنوان موردی دیگر باید گفت که اگر طعم ترش با خورشت شما سازگار است (مثلاً در قورمه سبزی)، یک تا دو قاشق غذاخوری سرکه سفید یا آبلیموی تازه به خورشت اضافه کنید. اسیدیته به خنثی کردن بوی سوختگی کمک میکند؛ اما با احتیاط اضافه کنید تا طعم اصلی غذا خراب نشود.
پس از انجام مراحل بالا، میتوانید با افزودن کمی ادویه تازه و معطر مانند دارچین (خیلی کم)، زردچوبه، یا زعفران دمکرده، عطر و طعم خورشت را بهبود ببخشید.
اگر خورشتی که رب دارد (مثل قیمه) ته گرفته، پس از انتقال به ظرف جدید و استفاده از روش سیبزمینی، میتوانید نوک قاشق چایخوری شکر اضافه کنید. شکر به تعدیل طعم تلخ سوختگی کمک میکند.

رفع بوی سوختگی از گوشت (کباب، استیک یا گوشت پخته شده)
اگر گوشت غذای شما (چه در حال کباب شدن، چه پخته شدن در فر یا قابلمه) دچار سوختگی سطحی شده است، اولین کار این است که با یک چاقوی تیز، تمام قسمتهای سیاه و سوخته شده سطح گوشت را با دقت بتراشید و جدا کنید.
اگر گوشت هنوز خام یا نیمپز است و زمان دارید، میتوانید آن را برای مدت کوتاهی (مثلاً ۳۰ دقیقه) در یک مرینیت جدید با طعمهای قوی قرار دهید. موادی مانند آب پیاز، سیر رنده شده، فلفل، آبلیمو، یا سس سویا میتوانند به پوشاندن طعم سوختگی کمک کنند.
همچنین میتوانید اگر گوشت پخته شده و فقط سطح آن کمی سوخته، پس از جدا کردن قسمتهای سوخته، میتوانید آن را با یک سس طعمدار و قوی سرو کنید. سس باربیکیو، سس قارچ، یا سس سیر میتوانند گزینههای خوبی باشند.
به عنوان موردی دیگر میتوانید در نظر داشته باشید که اگر کباب شما کمی سوخته، پس از جدا کردن قسمتهای سوخته، میتوانید با استفاده از کمی ذغال گداخته و دنبه، به آن عطر دودی ملایمی بدهید که میتواند بوی سوختگی را بپوشاند.
در نهایت اگر گوشت خورشتی یا پخته شده شما بوی سوختگی گرفته، پس از انتقال به ظرف جدید و جدا کردن قسمتهای سوخته، میتوانید مقداری پیاز و فلفل دلمهای را جداگانه تفت داده و به گوشت اضافه کنید و اجازه دهید کمی با هم بپزند.
رفع بوی سوختگی از شیر
شیر سوخته بوی بسیار نامطبوعی دارد. برای نجات آن قابلمه شیر را بلافاصله از روی حرارت بردارید و آن را در یک ظرف بزرگتر حاوی آب سرد و یخ قرار دهید تا سریعاً خنک شود. این کار از ادامه فرایند سوختن و تشدید بو جلوگیری میکند؛ اما در نظر داشته باشید که قابلمههای قدیمیتر یا کم کیفیت ممکن است دچار آسیب شوند.
پس از خنک شدن و انتقال به ظرف تمیز (اگر لازم بود)، به ازای هر لیتر شیر، نوک قاشق چایخوری جوش شیرین اضافه کنید و خوب هم بزنید. جوش شیرین به خنثی کردن اسیدیته و بوی سوختگی کمک میکند.
پس از استفاده از جوش شیرین، میتوانید چند قطره عصاره وانیل یا یک تکه کوچک چوب دارچین به شیر اضافه کنید و کمی گرم کنید (نجوشانید) تا بوی بهتری بگیرد.
یک روش قدیمی دیگر این است که پس از انتقال شیر به ظرف تمیز، یک پارچه تمیز و نخی را کمی نمدار کرده و روی دهانه ظرف قرار دهید. گفته میشود این کار به جذب بوی سوختگی کمک میکند.
در نهایت اگر شیر به شدت سوخته و طعم آن کاملاً تغییر کرده، متأسفانه ممکن است قابل استفاده نباشد، به خصوص برای نوشیدن مستقیم. اما شاید بتوان از آن در برخی کیکها یا شیرینیها که طعمدهندههای قوی دارند، با احتیاط استفاده کرد.
رفع بوی سوختگی از سوپ
روشهای رفع بوی سوختگی از سوپ، شباهت زیادی به خورشت دارد. مانند خورشت، سوپ را فوراً به قابلمه تمیز دیگری منتقل کنید و قسمتهای سوخته را در قابلمه قبلی رها کنید. یک یا دو سیبزمینی پوست کنده و درسته یا به قطعات بزرگ خرد شده داخل سوپ بیندازید و اجازه دهید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با حرارت ملایم بجوشد. سپس خارج کنید.
از طرفی میتوانید چند تکه نان خشک (مانند نان باگت یا تست) را روی سطح سوپ قرار دهید تا بوی سوختگی را جذب کند. پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بردارید.
ساقههای کرفس یا هویج خرد شده نیز میتوانند به جذب بو کمک کنند.
گاهی میتوانید با افزودن طعمدهندههای تازه نیز روی طعم و بوی سوختگی را بپوشانید. کمی آبلیموی تازه یا چند قطره سرکه سفید میتواند بوی سوختگی را کاهش دهد. از طرفی افزودن سبزیجات معطر تازه مانند جعفری، گشنیز، یا شوید خرد شده در انتهای پخت، میتواند عطر سوپ را بهبود بخشد.
در مواردی کمی فلفل سیاه تازه آسیاب شده یا پاپریکا نیز میتواند مفید باشد و حتی اگر غلظت سوپ اجازه میدهد، میتوانید کمی آب مرغ یا آب سبزیجات به آن اضافه کنید تا طعم و بوی سوختگی کمتر احساس شود.

رفع بوی سوختگی از رب گوجه فرنگی
رب گوجه فرنگی اگر در حین تفت دادن بسوزد، طعم بسیار تلخ و نامطبوعی به غذا میدهد پس اگر رب در قابلمه خودش ته گرفته و هنوز با مواد دیگر مخلوط نشده، با قاشق تمیزی، قسمتهای سالم رب را از روی آن بردارید و قسمت سوخته و چسبیده به ته را دور بریزید.
همان طور که گفته شد، اگر رب کمی طعم سوختگی گرفته و آن را به خورشت یا سس اضافه کردهاید، اضافه کردن مقدار بسیار کمی شکر میتواند به تعدیل طعم تلخ کمک کند. با احتیاط اضافه کنید و بچشید.
اگر شدت سوختگی زیاد است و رب طعم غالبی در غذا دارد، بهترین کار این است که پس از جدا کردن غذای سالم از قسمت سوخته، مقدار کمی رب جدید را جداگانه تفت داده و به غذا اضافه کنید تا طعم آن را بهبود بخشد.
در نهایت استفاده از چند عدد گوجه فرنگی رنده شده یا پوره شده تازه و تفت دادن آن با کمی روغن و اضافه کردن به غذا، میتواند طعم رب سوخته را تحتالشعاع قرار دهد.
نقش قابلمه باکیفیت
یکی از دلایل اصلی سوختن غذا، استفاده از قابلمههای نامناسب با کف نازک یا توزیع حرارت غیریکنواخت است. قابلمههایی که حرارت را به طور یکسان در تمام سطح پخش نمیکنند، باعث میشوند برخی نقاط زودتر داغ شده و غذا بسوزد، در حالی که سایر قسمتها هنوز نپختهاند.
این روزها قیمت قابلمه گرانیتی با توجه به کیفیت و دوام فوقالعادهشان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. پوشش نچسب و مقاوم، به همراه قابلیت پخش یکنواخت حرارت، از مهمترین مزایای این قابلمههاست که احتمال سوختن غذا را به شدت کاهش میدهد. اگر به فکر یک سرمایهگذاری بلندمدت برای آشپزخانه خود هستید، بررسی مدلها و قیمت قابلمه گرانیتی را فراموش نکنید.
از طرفی خرید قابلمه استیل نیز یک انتخاب هوشمندانه و حرفهای است. قابلمههای استیل ضدزنگ باکیفیت، به خصوص آنهایی که کف چندلایه دارند (مانند چدن یا آلومینیوم در لایه میانی)، حرارت را به خوبی منتقل و حفظ میکنند و برای پختوپز سالم و بدون نگرانی از واکنشهای شیمیایی، ایدهآل هستند. دوام بالا و ظاهر شیک از دیگر مزایای آنهاست.
با داشتن ظروف پختوپز باکیفیت، نه تنها از طعم بهتر غذا لذت میبرید، بلکه دیگر نگران سوختن ناگهانی غذا و استرسهای ناشی از آن نخواهید بود و با خیال راحتتری آشپزی میکنید.

آشپزی همراه با خیال آسوده
سوختن غذا اتفاقی است که حتی برای بهترین آشپزها هم ممکن است پیش بیاید. مهم این است که آرامش خود را حفظ کنید و با استفاده از ترفندهای گفته شده، برای نجات غذایتان تلاش کنید. به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. سرمایهگذاری روی ظروف پختوپز باکیفیت مانند بررسی قیمت قابلمه گرانیتی و یا اقدام به خرید قابلمه استیل، در درازمدت نه تنها به سلامت شما کمک میکند، بلکه از بروز چنین مشکلاتی نیز جلوگیری کرده و لذت آشپزی را برایتان دوچندان میکند. وقتی از قابلمهای استفاده میکنید که حرارت را یکنواخت پخش میکند و کف آن نچسب است، دیگر نگران سوختن غذا و تلاش برای از بین بردن بوی آن نخواهید بود.
امیدوارم این راهکارها برایتان مفید باشند و بتوانید غذای خوشمزهتان را نجات دهید و از مهمانی یا وعده غذایی در کنار خانواده لذت ببرید! نوش جان!