حساس شدن دندان ها در طول ارتودنسی شفاف
الاینرهای شفاف به یک جایگزین بسیار محبوب برای بریس های فلزی سنتی تبدیل شده اند، به گونه ای که میلیون ها بیمار این الاینرهای پلاستیکی شفاف و قابل جابجایی را برای صاف کردن لبخند خود انتخاب می کنند. با این حال، در برخی از استفاده کنندگان از الاینرهای شفاف حساسیت دندانی افزایش می یابد، بویژه هنگامی که آنها به سراغ یک تری الاینر جدید می روند.
حساسیت دندان در طول درمان با الاینرهای شفاف شایع است، اما به طور معمول ماهیت خفیف و موقتی دارد. درک علل مختلف حساسیت دندانی مرتبط با الاینرهای شفاف می تواند به شما کمک کند تسکین یافته و به راحتی در درمان ارتودنسی خود به پیشرفت خود ادامه دهید.
علل کلیدی حساسیت دندان با الاینرهای شفاف الاینر
چندین دلیل کلیدی وجود دارند که چرا تری های الاینر می توانند باعث حساسیت دندان ها شوند، زیرا فشارهای کالیبره شده ای برای جابجایی دندان ها در جای خود اعمال می کنند:
فشار روی دندان ها از طریق الاینرها
- تری های الاینر شفاف باید نیروهای سبک و کنترل شده ای را روی دندان ها اعمال کنند تا دندان ها را به سمت تراز مناسب هدایت کنند.
- مواد پلاستیکی محکم روی سطوح دندان فشار وارد می کنند تا دندان ها را گرفته و به تدریج حرکت دهند. این فشار ثابت روی دندان ها عامل اصلی افزایش حساسیت دندان با تری های الاینر شفاف است.
- همانطور که هر ۱ تا ۲ هفته یک بار استفاده از الاینر جدید را شروع می کنید، دندان های شما جابجا می شوند و با فشار جدیدی که الاینر اعمال می کند، تنظیم می شوند. این می تواند باعث شود دندان ها حساسیت خیلی زیادی را احساس کنند، بخصوص به مدت ۳ تا ۷ روز اول که عادت می کنند.
حرکت دندان ها درون حفره ها و استخوان
همانطور که الاینرهای شفاف دندان های شما را به موقعیت ایده آل خود نزدیک می کنند، خود دندان ها جابجا می شوند و درون ساختار لثه و استخوان فک می چرخند.
این حرکت به آرامی اتفاق می افتد، اما پایانه های عصبی درون لثه ها، رباط ها و حفره های اطراف ریشه دندان را تحریک می کنند. درست همانطور که لق شدن دندان می تواند باعث بروز ناراحتی شود، این حرکت ارتودنتیک دندان احساساتی را ایجاد می کند که به عنوان حساسیت ثبت می شوند.
تحریک و التهاب لثه ها
- الاینرهایی که به لثه ها فشار وارد می کنند، با آنها اصطحکاک دارند یا به داخل آنها فرو می روند می توانند باعث تحریک، التهاب و تورم لثه های اطراف دندان ها شوند.
- این التهاب باعث حساسیت خیلی زیاد لثه ها می شود، که سپس به طور غیر مستقیم حساسیت کلی دندان را افزایش می دهد در حالی که لثه ها همچنان تحت آزار قرار دارند.
- الاینرها باید توسط دندانپزشک به درستی تراشیده و صاف شوند تا لبه های پلاستیکی ناهموار درون بافت های نرم لثه فرو نروند.
جریان بزاق کمتر هنگام استفاده از الاینرها
- بزاق حاوی مواد معدنی است که به تقویت و محافظت از مینای دندان کمک می کند. الاینرها از جریان طبیعی بزاق در اطراف دندان ها جلوگیری می کنند.
- کاهش اثر ترشحی بزاق باعث می شود باکتری ها و اسیدهای بیشتری در کنار دندان ها انباشته شوند، لثه ها را تحریک کرده و دندان ها را مستعد حساسیت کنند.
- نوشیدن مقدار زیاد آب و خارج کردن الاینرها از دهان چندین مرتبه در روز به جبران کاهش جریان بزاق کمک می کند.
همانطور که مشاهده می کنید، نیروهای دخیل در الاینرهای شفاف و عوارض جانبی استفاده از تری های پلاستیکی روی دندان ها به افزایش حساسیت دندان برای بسیاری از بیماران کمک می کند. اما درک علل دقیق به دندانپزشکان کمک می کند تا با این مسائل مبارزه کنند تا درمان راحت باشد.
حساسیت دندان ناشی از الاینرهای شفاف چه زمانی رخ می دهد؟
بیماران افزایش حساسیت دندان را در زمان های بسیار قابل پیش بینی در طول درمان با الاینرهای شفاف گزارش می کنند:
- کارگذاری اولیه –هنگامی که برای اولین بار استفاده از الاینرهای شفاف را شروع می کنید، دندان های شما بلافاصله با فشار پلاستیک روی آنها، نیروهایی را تجربه می کنند. این باعث می شود در ابتدا مقداری حساسیت خفیف به تنظیمات ایجاد شود.
- پس از تعویض الاینرها –هر تری الاینر جدید فشارهای جدیدی را متناسب با آن مرحله خاص از درمان اعمال می کند. ۳ تا ۷ روز طول می کشد تا دندان ها با این نیروهای جدید پس از پیشروی به یک الاینر تازه سازگار شوند. حساسیت در طول این دوره تعدیل اولیه قبل از فروکش کردن، قوی ترین خواهد بود.
- پس از تراشیدن IPR–دندان ها اغلب بین مراحل خاصی تراشیده می شوند تا فضایی برای حرکات هدایت شده ایجاد شود. این کاهش بین پروگزیمال (IPR) می تواند باعث حساس عاجی شود که در معرض دید قرار دارد و باعث شود دندان ها برای چند روز پس از آن احساس ناراحتی کنند.
- در اطراف برخی از حرکات دندانی –حرکات شدیدتر مانند چرخش، انحراف نوک دندان، بیرون آوردن دندان از حفره، یا فرو بردن دندان اغلب با قرار گرفتن بیشتر عاج در معرض محیط دهان و تحریک بافت های لثه باعث حساسیت بیشتر می شود. هر مرحله تراز ممکن است کمی متفاوت باشد.
- هنگام نوشیدن نوشیدنی های گرم یا سرد –حساسیت به دما حتی پس از فروکش کردن ناراحتی های اولیه ممکن است عود کنند و ادامه پیدا کنند، زیرا پایانه های عصبی توسط تنظیمات ارتودنتیک تحریک شده باقی می مانند. معمولاً با دنبال کردن الاینر مناسب این نارحتی بیشتر از ۱ تا ۲ هفته طول نمی کشد.
به طور کلی، ۳ تا ۷ روز اول استفاده از تری الاینر جدید، بیشترین ناراحتی را ایجاد می کند. دندان ها به طور کلی پس از این وقفه اولیه با فشارهای یک الاینر خاص سازگار می شوند.
نکاتی برای تسکین و پیشگیری از حساسیت دندان ناشی از الاینرهای شفاف
گرچه در درمان الاینرهای شفاف مقداری حساسیت انتظار می رود، اما این ناراحتی همچنان می تواند آزار دهنده باشد. برای کمک به کاهش و مدیریت حساسیت دندان در طول روند درمان این نکات را امتحان کنید:
از خمیر دندان های ضد حساسیت استفاده کنید.
- با خمیر دندان مخصوص دندان های حساس که حاوی ترکیباتی مانند فلوراید قلع، آرژنین یا نیترات پتاسیم هستند، مسواک بزنید تا به جلوگیری از ناراحتی کمک کند.
- اگر گزینه های بدون نسخه تسکین کافی نداشته باشند، خمیر دندان های ضد حساسیت با غلظت بالا نیز از دندانپزشک شما در دسترس هستند.
دهان را با دهانشویه ضد حساسیت شستشو دهید.
- شستشوی کوتاه با دهانشویه ای که برای دندان های حساس فرموله شده است، می تواند بی حس کردن و دفاع بیشتری را در برابر محرک های درد ایجاد کند.
- امروزه بسیاری از برندها دهانشویه های حاوی نیترات پتاسیم یا سایر مواد ضد حساسیت را برای تکمیل خمیر دندان های ضد حساسیت تولید می کنند.
مسکن OTC مصرف کنید.
- برای اولین روزهای دردناکی که با یک تری الاینر جدید سازگار می شوید، مسکن های ضد درد مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم یا استامینوفن را مصرف کنید.
- اینها چندین ساعت از ناراحتی تنظیم ارتودنسی را تسکین می دهند. با زمان بندی صحیح، داروهای OTC به شما کمک می کنند تا بدترین دوره حساسیت را پشت سر بگذارید.
از موم دندان استفاده کنید.
- اگر لبه های الاینر با لثه ها برخورد دارد یا فشار وارد می کند، موم نرم ارتودنسی برای نواحی تحریک شده مانند ضربه گیر عمل می کند.
- به سادگی یک قطعه کوچک را بردارید و آن را روی لبه الاینر تیز فشار دهید تا یک ضربه گیر ایجاد شود. این از یکی از دلایل اصلی ناراحتی دندان – التهاب لثه – جلوگیری می کند.
دهان را با فلوراید شستشو دهید.
- شستشوی روزانه دهان با فلوراید موجب تقویت مینای دندان می شود و خطرات حساسیت را کاهش می دهد.
- فلوراید موجب مقاوم تر شدن مینای دندان در برابر نیروهای ارتودنسی می شود که عاج حساس را در معرض دید قرار می دهند. شستشو چند ثانیه طول می کشد اما کمک زیادی می کند.
از غذاها یا نوشیدنی های محرک خودداری کنید.
- با محدود کردن غذاهای اسیدی، ترد، یا بیش از حد گرم یا سرد که حساسیت را تشدید می کنند، از فشار دادن مستقیم مواد محرک به دندان ها توسط الاینرها جلوگیری کنید.
- این به دندان ها فرصت می دهد تا بدون بمباران مداوم ناشی از محرک هایی که موجب التهاب پایانه های عصبی می شوند، بهبود پیدا کنند.
از جویدنی های دندانی استفاده کنید.
- پس از قرار دادن الاینرهای جدید، جویدنی های لاستیکی نرم را بجوید تا به طور کامل روی دندان ها قرار گیرند.
- از بین بردن میکرو شکاف ها از به دام افتادن باکتری ها و ذرات غذا و ایجاد تحریک و حساسیت جلوگیری می کند.
الاینرها و دندان ها را فوق العاده تمیز نگه دارید.
- با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کامل قبل از قرار دادن الاینرهای تمیز شده، از تجمع باکتری ها، پلاک و پوسیدگی دندان که حساسیت را بدتر می کنند، جلوگیری کنید.
- از مسواک و آب خنک (بدون خمیر دندان) استفاده کنید تا به آرامی الاینرها را هر روز بشویید.
منبع: سایت دکتر مهدی فهیمی متخصص ارتودنسی در تهران
